وبلاگ چيست؟
وبلاگ ، يک صفحه طراحی سایت ( مشابه يک روزنامه شخصی ) و با قابليت دستيابی عموم کاربران به آن است . وبلاگ ها ، بر اساس يک نظم خاص به هنگام و محتوی بلاگ نشان دهنده شخصيت مؤلف و يا مؤلفان آن می باشد . اولويت استقرار و يا نشر مطلب بر اساس يک ساختار زمانی شکل می گيرد. در اين حالت خوانندگان بلاگ ها همواره در ابتدا جديدترين مطلب و يا مطالب منتشر شده را مشاهده و در صورت تمايل آن را مطالعه می نمايند .
اکثر وبلاگها دارای يک خط فکری خاص بوده و به نوعی آن را دنبال می نمايند . مثلاً در صورتی که يک بلاگر علاقهمند به فن آوری باشد ، با جمع آوری مطلب از منابع متفاوتی نظير : نمايشگاه ها ، سمينارها و يا طراحی سایت های ديگر ، آنان را با فرمت مورد نظر در بلاگ خود ثبت و در اختيار مخاطبان خود قرار دهد . درصورتی که يک بلاگر علاقه مند به يک بيماری خاص بوده و مسائل علمی آن را به نوعی دنبال می نمايد ، می تواند مقالات طراحی سایت و موضوعات جديد منتشر شده در رابطه با بيماری مورد نظر را بر روی بلاگ خود منتشر نمايد . در صورتی که يک بلاگر , علاقه مند به مسائل اقتصادی می باشد ، می تواند با جستجو و يافتن مقالات طراحی سایت جديد در رابطه با اقتصاد، آنان را بر روی بلاگ خود منتشر نمايد .
برخی از وبلاگ نويسان از بلاگ خود به منزله يک آلبوم عکس و يا بريده روزنامه ها ( شکل خاصی از يک حافظه online ) استفاده می نمايند. زمانی که بلاگر يک لينک مناسب را در اين خصوص پيدا نمايد و يا اطلاعاتی خاصی را که قصد دارد آنان را بخاطر بسپارد ، آنان را بر روی بلاگ خود قرار می دهد .بلاگ يک محيط الکترونيکی قابل جستجو را فراهم که علاقه مندان می توانند با استفاده از يک مرورگر وب و در هر نقطه ای از جهان به محتويات آنان دستيابی داشته باشند. يکی از ويژگی هائی که در تمامی بلاگ ها به نوعی رعايت می شود ، ماهيت انتشار و استقرار اطلاعات بر روی بلاگ بر اساس يک نظم زمانی خاص است ( تقويم اطلاعاتی ) . وبلاگ مشابه يک مجله و يا روزنامه online می باشد که مؤلف آن می تواند در ارتباط با موضوعات متفاوت در زمان دلخواه ، در آن اطلاعاتی را درج و منتشر نمايد. تعداد زيادی از بلاگ ها دارای مجموعه ای جالب و ارزشمند از لينک ها به ساير بلاگ ها ويا سايت هائی می باشند که مولف بلاگ آنان را مثبت و مفيد ارزيابی می نمايد.
برخی از ويژگی های طراحی سایت ها عبارتند از :
• سبک و شيوه بلاگ ها عموما" شخصی ، غيررسمی و يا خودمانی است . با استفاده از ابزارهای رايگان موجود بر روی وب می توان به سادگی اقدام به ايجاد و نشر اطلاعات بر روی وبلاگ ، نمود.
• طراحی سایت ها از لحاظ کيفيت ، محتوی و اهداف دارای گونه های متعددی بوده و هر يک می توانند مخاطبان خاص خود را دارا باشند ( نظير تيراژ روزنامه ) .
• وبلاگ ها در اواسط دهه 90 مطرح و به سرعت و همزمان با ارائه ابزارهای ساده نشر و ايجاد طراحی سایت ،نظير Blogger.com رشد و مورد استقبال قرار گرفتند. در اين راستا وبلاگ ها ی متعددی ، ايجاد گرديده است (از بلاگ هائی که شامل دفترچه خاطرات online بوده که منعکس کننده فعاليت ها و تجارب روزانه نويسنده بوده تا بلاگ هائی خصوصی و يا کوچک که صرفاً شامل توضيحاتی اندک و لينک به ساير موضوعات است ) .اکثر طراحی سایت ها مبتنی بر متن می باشند .در اين رابطه وبلاگ هائی نيز وجود دارد که علاوه بر استفاده متن از ساير اقلام اطلاعاتی نظير صوت ، تصاوير و کليپ های ويدئوئی نيز استفاده می نمايند( بلاگ تصويری ( Photoblog ) ، بلاگ ويدئوئی ( Videoblogs ) ، بلاگ های صوتی (Audioblog) .
• هر موجوديت در يک وبلاگ بنوعی به ساير اطلاعات ، اشاره می نمايد. مؤلفين طراحی سایت ها به ساير وبلاگ ها لينک و بگونه ای آنان را بر اساس موضوعات متفاوتی تقسيم بندی نموده تا امکان استفاده مناسب و سريع از ساير طراحی سایت ها باتوجه به موضوعات مربوطه در اختيار کاربران قرار گيرد. خوانندگان يک وبلاگ می توانند از هر نقطه ای در طراحی سایت که تمايل دارند ، مطالعه خود را شروع نمايند :در ابتدا مطالب و نوشته های جديد منتشر شده بر روی بلاگ را مشاهده نمايند و يا با استفاده از امکان جستجو و يا لينک به ساير بلاگ ها ، اطلاعات قديمی منتشر شده را مطالعه نمايند . در زمان مطالعه يک بلاگ ، خوانندگان می تواند آن را با اولويت های متفاوتی مطالعه نمايند : زمانی ( مطالعه بر اساس زمان و تاريخ انتشار مطلب ) ، موضوعی و يا جستجو بر اساس کليد واژه های خاصی . وبلاگ ها ، اغلب شامل يک Blogroll بوده که شامل ليستی از لينک ها به ساير طراحی سایت هائی است که مؤلف وبلاگ آنان را پيشنهاد ، می نمايد . تعداد زيادی از وبلاگ ها اين امکان را برای خوانندگان خود فراهم می نمايند که نقطه نظرات خود را در رابطه با موضوع منتشر شده بر روی سايت اعلام نمايند .
• يکی از نکات جالب در رابطه با بلاگ ها ، سادگی آنان می باشد . وب سايت ها معمولا" دارای يک صفحه اصلی به همراه مجموعه ای از لينک ها به ساير صفحات برای مشاهده اطلاعات تکميلی ،می باشند. سايت Srco به اين سبک ايجاد شده است و ده ها صفحه اطلاعاتی تحت يک صفحه اصلی سازماندهی ، می شوند. اکثر وب سايت ها دارای چنين ساختاری می باشند .
يک وبلاگ دارای ساختاری به مراتب ساده تر است :
- يک طراحی سایت شامل صفحه ای مشتمل بر مجموعه ای از Entry ، است. يک وبلاگ ممکن است دارای آرشيو مطالب منتشر شده قديمی نيز باشد، ولی صفحه اصلی يک بلاگ دارای جايگاهی خاص بوده و توجه تمامی مخاطبان را به خود جلب می نمايد .
- يک وبلاگ معولا" حالت عمومی داشته و امکان مشاهده و مطالعه آن در اختيار عموم خواهد بود .
- موجوديت ها ی موجود در بلاگ معمولا" متعلق به يک و يا چندين مولف می باشد . - موجوديت های منتشر شده در يک بلاگ از تفکری هوشمندانه ، تبعيت می نمايند. مثلا" در صورتی که مولف يک بلاگ، لينک مناسبی را پيدا نمايد ، می تواند در صورت تمايل آن را در وبلاگ خود معرفی نمايد .
- ابزارهای استفاده شده توسط مولفين طراحی سایت ها ،عموما" ساده بوده و امکان افزودن موجوديت های متفاوت در زمان دلخواه ، وجود خواهد داشت .
- يک وبلاگ بر اساس اولويت و نظم زمانی خاصی سازماندهی می شود ( از جديد ترين مطالب منتشر شده به سمت قديمی ترين مطالب منتشر شده )
• در حال حاضر وبلاگ های متعدد و در زمينه هائی گوناگون نظير : سياسی ، حقوقی ، اجتماعی ، فرهنگی ، علمی و ساير موارد وجود دارد .
• ايجاد طراحی سایت متعلق به يک قشر خاص از جامعه نبوده و اقشار متفاوت جامعه با موقعيت شغلی متفاوت اقدام به ايجاد وبلاگ می نمايند ( رئيس جمهور برخی کشورها ، دانشجويان ،اساتيد دانشگاه، هنرمندان ، روزنامه نگاران )
• شايد اين سوال مطرح گردد که چرا وبلاگ ها تا اين اندازه متدوال شده اند ؟ يکی از توليد کنندگان نرم افزار بلاگر در اين رابطه می گويد که " من فکر می کنم علت اين موضوع به اين مطلب برمی گردد که آنان چيزی برای گفتن دارند. در دنيائی که شايد فرصتی برای گفتن به آنان داده نمی شود و يا امکان بيان عقايد و نقطه نظرات خود را ندارند ولی می دانند که می بايست بگويند. شايد طراحی سایت بهترين گزينه در اين رابطه باشد."
• وبلاگ ها بسرعت متدوال و برخی از وبلاگها دارای صدها هزار خواننده در طی يک روز می باشند. خوانند گان متعددی اخبار مورد نظر خود را قبل از مطالعه روزنامه از طريق طراحی سایت ها بدست می آورند . مثلا" می توان با مراجعه به يک وبلاگ از آخرين اخبار مربوط به چاپ کتب جديد و دنبال نمودن آخرين پيشرفت ها و اکتشافات ايجاد شده در زمينه های متفاوت علوم ، آگاه گرديد .
• برخی وبلاگ ها صرفا" دارای يک مولف می باشند و برخی ديگر به صورت گروهی اداره می شوند . عملکرد برخی از طراحی سایت ها نظير پرتال بوده و خوانندگان را به ساير وبلاگ ها هدايت می نمايند. يک بلاگر خوب می بايست هم دارای مهارت در زمينه نوشتن و هم مهارت های خاصی در زمينه ويرايش باشد .
• بلاگرها اغلب مجموعه ای از اطلاعات و مهارت ها را در زمينه های متفاوتی در اختيار علاقه مندان قرار می دهند (باستان شناسی :( http://www.cronaca.com/ ) ، علوم متفاوت http://www.futurepundit.com/ ، ادبيات معاصر ( http://www.2blowhards.com/ ) .
• وبلاگ ها از مجلات و روزنامه ها دارای کارآئی بمراتب بيشتری بوده و و تعداد زيادی از بلاگ ها دارای يک بخش با نام " نقطه نطرات " بوده که خوانند گان می توانند نقطه نظرات ارائه شده توسط ساير خوانند گان را مطالعه و نظر خود در اين رابطه بيان نمايند . با توجه به ويژگی فوق ، نويسنده يک طراحی سایت علاوه بر ارائه نظر و ديدگاه خود می تواند پس از گذشت چندين ساعت ، بازخورد آن را داشته باشد و در صورت لزوم نقد و بررسی مجدد در ارتباط با يک مطلب را ارائه نمايد .
• blogosphere ، محلی غيرمتمرکز ، خودجوش و قدرتمند برای ارائه يک موضوع و تمرکز بر آن را به خوبی ارائه می نمايد. وبلاگ ها يک ساختار عقلانی و منطقی برای ارائه نقطه نظرات ميليون ها خواننده را فراهم می نمايند .
• يک وبلاگ بندرت اهداف مالی را دنبال می نمايد. از جمله اهداف طراحی سایت نويسان می توان به تمايل آنان به منظور برقراری ارتباط با ديگران ، معرفی توانمندی ها و سرگرمی ، اشاره نمود (شايد هم ترکيبی از سه مورد) .
• بلاگ ها ، تبعيض ها و محدوديت های موجود در ارتباط با منابع رسانه ای ديگر را از ميان بر می دارند . تعداد زيادی از خوانند گان روزنامه ها بر اين اعتقاد هستند که روزنامه ها و ايستگاههای سخن پراکنی ، دارای شرايط بهينه و مناسبی برای آزادهای مدنی نمی باشند .اين موضوع در رابطه با وبلاگ ها صدق نمی نمايد . طراحی سایت ها در عرصه های متفاوتی و در ارتباط با مسائل متفاوت سياسی ، احتماعی و فرهنگی ،اقدام به نشر اطلاعات نموده و مخاطبان با رويکردی کاملا" آزادنه قادر به مطالعه مطالب منتشر شده و در صورت تمايل بيان ديدگاه خود در ارتباط با آن می باشند.
• متداولترين وبلاگ ها به منزله بهترين طراحی سایت نبوده و اين موضوع کاملا" نسبی است .
• از امکانات ارائه شده توسط مراکز متعددی می توان به منظور ايجاد يک وبلاگ رايگان استفاده نمود(: http://www.blogger.com )
• اولين نرم افزار جامع و سيستمايتک به منظور ايجاد و بلاگ در سال 1999 ارائه و از آن زمان تاکنون ، ميليون ها بلاگ جديد ايجاد شده است .
کاربرد وبلاگ ها
وبلاگ ها دارای مزايا و دستاوردهای متعددی می باشند که به برخی از آنان اشاره می گردد :
• انتخاب مطلب ( داده ) : ميزان توليد و نشر اطلاعات در سطح جهان به سرعت در حال پيشرفت بوده و روندی کاملا" تصاعدی را طی می نمايد . بديهی است در چنين وضعيتی ، حتی امکان مطالعه بخش اندکی از آنان نيز وجود نداشته و ما مستلزم استفاده از روش ها و مکانيزمهائی به منظور فيلترينگ اطلاعات و يافتن اطلاعات مورد نظر در يک رابطه خاص بدون از دست دادن منبع ارزشمند و محدود زمان می باشيم . طراحی سایت ها با تمرکز بر روی يک موضوع خاص می توانند بستری مناسب برای ارائه اطلاعات را فراهم نمايند . با مطالعه و خواندن مطالب منتشر شده بر روی يک وبلاگ که توسط فردی با علايق مشترک با شما تهيه و منشتر شده است ، احتمال يافتن مطالب مورد نظر در زمانی معقول فراهم می گردد. با ترکيب و جمع بندی مطالب منتشر شده در ارتباط با يک موضوع خاص از چندين وبلاگ انتخابی، می توان به مجموعه ای از اطلاعات مورد علاقه، دست يافت . با توجه به اينکه طراحی سایت ها خلاصه ای از ساير موضوعات مربوط به ديگران را نيز ارائه می نمايند ، آنان يک ديد اطلاعاتی مناسب در ارتباط با يک موضوع را به مخاطب خود منتقل می نمايند. مطالب و موضوعاتی که در چندين وبلاگ مورد توجه قرار می گيرد به خواننده امکان آگاهی از نقطه نظرات چندين وبلاگ نويس را در ارتباط با يک موضوع خاص ، خواهد داد . بدين ترتيب خواننده قبل از مطالعه تمام مطلب ، ديد مناسبی نسبت به آن را پيدا نمايد . به فرآيند فوق ، triangulation گفته می شود .
• مديريت دانش و تجارب شخصی : محتويات طراحی سایت به منزله يک بايگانی از افکار و انديشه های وبلاگ نويسان آن بوده که در مقاطع زمانی متفاوتی نوشته شده و در صورت نياز به اطلاعاتی خاص می توان با استفاده از مراکز جستجو و بر اساس يک کليد واژه خاص به آنان مراجعه نمود. وجود لينک ها ی متعدد مرتبط با يک موضوع خاص که توسط مولف يک طراحی سایت مشخص می گردد ، امکان دنبال نمودن وضعيت موجود در رابطه با يک موضوع خاص را در اختيآر علاقه مندان قرار می دهد .
• ارتباط دو سويه : همانگونه که در بخش قبل اشاره گرديد ، وبلاگ ها به محيط و يا رسانه محاوره ای برای مباحث عمومی و تخصصی تبديل و امکان تعامل اطلاعاتی بين وبلاگ نويسان و خوانندگان از يکطرف و خوانندگان با خوانندگان از طرف ديگر فراهم می گردد . ويژگی فوق از ماهيت دوطرفه بودن وب به نحو احسن استفاده و آن را در جهت اهداف خود بکار می گيرد.
• جامعه شبکه ای : پديده وبلاگ نويسی فرصت ها و پتانسيل های مناسبی را در جامعه شبکه ای ، ايجاد می نمايد. نويسندگان وبلاگ ها به مرور زمان توسط خوانندگان خود شناخته خواهند شد. بدين ترتيب آنان در معرض فرصت هائی قرار خواهند گرفت که شايد هرگز تصور آن را نمی کردند. در جامعه شبکه ای هر شخص می تواند دارای سهمی در توليد و ارائه اطلاعات داشته باشد و خود نيز می تواند از دستاوردهای اطلاعاتی ديگران استفاده نمايد. شبکه فوق نظير شبکه های نظير به نظير بوده که يک کامپيوتر می تواند در يک لحظه از منابع موجود بر روی ساير کامپيوترها استفاده نمايد و هم می تواند منابع مورد نظر بر روی سيستم خود را جهت استفاده در اختيار ساير کامپيوترها قرار دهد . جامعه شبکه ای دارای ايستگاههائی ( انسان ) است که در آن هر يک سهمی در توليد و ارائه اطلاعات و استفاده از اطلاعات ديگران را بر عهده خواهند داشت .
• روتينگ اطلاعات : طراحی سایت ها دارای تاثيری مثبت در خصوص چرخش آزادنه اطلاعات در يک جامعه اطلاعاتی می باشند . خواننده و نويسنده يک وبلاگ اغلب به يک جامعه و يا سازمان يکسان تعلق نداشته و برای ارتباط بين آنان مرز خاصی وجود نخواهد داشت . بدين ترتيب ما شاهد تقابل افکار ، انديشه ها در يک مقياس گسترده و جهانی بوده که زمنيه يک جامعه اطلاعاتی را ايجاد می نمايد . ايجاد چنين روابطی در دنيای خارج از طراحی سایت امری مشکل و گاها" غير ممکن است.